Những Điều Sỉ Nhục Và Căm Giận (Lưu Quang Vũ)

Một đất nước luôn có kẻ dẫn đường 
Cho người ngoài kéo đến xâm lăng 
Cho những cuộc chiến tranh 
Đẩy con em ra trận 

Những điều sỉ nhục và căm giận 
Một xứ sở 
Nhà tù lớn hơn trường học 
Một dân tộc có nhiều gái điếm nhất thế giới 
Có những cái đinh để đóng vào ngón tay 
Có những người Việt Nam 
Biết mổ bụng ăn gan người Việt 


Một đất nước 
Đến bây giờ vẫn đói 
Không có nhà để ở 
Không đủ áo để mặc 
Ốm không có thuốc 
Vẫn còn những người run rẩy xin ăn 

Nỗi sỉ nhục buốt lòng 
Khi thấy mẹ ta bảy mươi tuổi lưng còng 
Phải làm việc mệt nhoài dưới nắng 
Khi thấy lũ em ngày càng hư hỏng 
Khi người mình yêu 
Nói vào mặt mình những lời ti tiện 
Khi bao điều tưởng thiêng liêng trong sạch 
Bỗng trở nên ngu xuẩn đê hèn 

Khinh mọi người và tự khinh mình 
Như chính tay ta đã gây ra mọi việc 
Và tất cả không cách nào cứu vãn 

Nỗi sỉ nhục ngập tràn trái đất 
Khi lẽ phải luôn thuộc về kẻ mạnh 
Những nền văn minh chạy theo dục vọng 
Những guồng máy xấu xa chà đạp con người 

Đi suốt một ngày 
Giữa rác rưởi và chết chóc 
Luôn thấy bị ném bùn lên mặt 
Nói làm sao được nữa những lời yêu 

Nghĩ về cha, con sẽ chẳng tự hào 
Nỗi tủi nhục làm cha nghẹn thở 
Nỗi tức giận làm mặt cha méo mó 
Trong hận thù không thể có niềm vui 
Nhưng không thể sống yên, không thể được nữa rồi 
Nỗi tủi nhục đen sì mỗi cành cây 
Nỗi tủi nhục của đứa trẻ chạy trốn 
Nỗi tủi nhục trên mỗi bậc thang lười biếng 
Trong cốc nước đưa lên môi lạnh ngắt 
Trên mỗi dòng tin mỗi ống quần là phẳng 
Mỗi chiếc hôn ướt át thì thầm 
Mỗi nấm mồ bị vùi dập lãng quên 
Trên bàn tay đưa ra trên mỗi bức tường 
Nỗi tủi nhục tội lỗi nỗi tủi nhục kinh hoàng 
Trên vệt máu bầm đen trên nụ cười thỏa mãn 

Cha chẳng có gì để lại cho con 
Ngoài một cửa sổ trống trơn 
Ngoài một tấm lòng tủi nhục và căm giận 
Ngoài kỷ niệm về những năm tàn khốc 
Cho một ngày con được sống thương yêu 

Di cảo 1972-1975.
. 
Nguồn:
https://isach.info/poem.php?poem=nhung_dieu_si_nhuc_va_cam_gian__luu_quang_vu